1 Παῦλος δοῦλος θεοῦ, ἀπόστολος δὲ Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ πίστιν ἐκλεκτῶν θεοῦ καὶ ἐπίγνωσιν ἀληθείας τῆς κατ’ εὐσέβειαν
1 Paulos doulos theou, apostolos de Iesou Jristou kata pistin eklekton theou kai epignosin aletheias tes kat’ eusebeian
1 Shaul, siervo de Elohim, así como emisario de Iehoshúa Ha’Mashíaj según la fe de los elegidos de Elohim y el conocimiento de la verdad que es según la piedad,
2 ἐπ’ ἐλπίδι ζωῆς αἰωνίου, ἣν ἐπηγγείλατο ὁ ἀψευδὴς θεὸς πρὸ χρόνων αἰωνίων,
2 ep’ elpidi zoes aioniou, hen epeggeilato ho apseudes theos pro jronon aionion,
2 sobre la esperanza de la vida eterna, la cual prometió — el que no miente — Elohim antes de los tiempos eternos,
3 ἐφανέρωσεν δὲ καιροῖς ἰδίοις τὸν λόγον αὐτοῦ ἐν κηρύγματι ὃ ἐπιστεύθην ἐγὼ κατ’ ἐπιταγὴν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν θεοῦ,
3 efanerosen de kairois idiois ton logon autou en kerygmati ho episteuthen ego kat’ epitagen tou soteros hemon theou,
3 pero manifestó en los tiempos propios su palabra en la proclamación que me fue confiada según el mandato de nuestro salvador Elohim,
4 Τίτῳ γνησίῳ τέκνῳ κατὰ κοινὴν πίστιν· χάρις καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς καὶ Χριστοῦ Ἰησοῦ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν.
4 Tito gnesio tekno kata koinen pistin. jaris kai eirene apo theou patros kai Jristou Iesou tou soteros hemon.
4 a Tito, hijo legítimo según la fe común: gracia y shalom de Elohim padre y del Mashíaj Iehoshúa, salvador de nosotros.
5 Τούτου χάριν ἀπέλιπόν σε ἐν Κρήτῃ, ἵνα τὰ λείποντα ἐπιδιορθώσῃ καὶ καταστήσῃς κατὰ πόλιν πρεσβυτέρους, ὡς ἐγώ σοι διεταξάμην,
5 Toutou jarin apelipon se en Krete, hina ta leiponta epidiorthose kai katasteses kata polin presbyterous, hos ego soi dietaxamen,
5 Por esto te dejé en Creta, para que corrijas las cosas faltantes y establezcas ancianos según cada ciudad, como yo te ordené,
6 εἴ τίς ἐστιν ἀνέγκλητος, μιᾶς γυναικὸς ἀνήρ, τέκνα ἔχων πιστά, μὴ ἐν κατηγορίᾳ ἀσωτίας ἢ ἀνυπότακτα.
6 ei tis estin anegkletos, mias gynaikos aner, tekna ejon pista, me en kategoria asotias e anypotakta.
6 si alguno es irreprochable, hombre de una sola mujer, que tenga hijos fieles, no acusados de disipación ni insubordinados.
7 δεῖ γὰρ τὸν ἐπίσκοπον ἀνέγκλητον εἶναι ὡς θεοῦ οἰκονόμον, μὴ αὐθάδη, μὴ ὀργίλον, μὴ πάροινον, μὴ πλήκτην, μὴ αἰσχροκερδῆ,
7 dei gar ton episkopon anegkleton einai hos theou oikonomon, me authade, me orgilon, me paroinon, me plekten, me aisjrokerde,
7 Es necesario, pues, que el obispo sea irreprochable como administrador de Elohim, no obstinado, no iracundo, no dado al vino, no golpeador, no codicioso de ganancia vergonzosa,
8 ἀλλὰ φιλόξενον, φιλάγαθον, σώφρονα, δίκαιον, ὅσιον, ἐγκρατῆ,
8 alla filoxenon, filagathon, sofrona, dikaion, hosion, egkrate,
8 sino hospitalario, amante del bien, prudente, justo, santo, controlado,
9 ἀντεχόμενον τοῦ κατὰ τὴν διδαχὴν πιστοῦ λόγου, ἵνα δυνατὸς ᾖ καὶ παρακαλεῖν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῇ ὑγιαινούσῃ καὶ τοὺς ἀντιλέγοντας ἐλέγχειν.
9 antejomenon tou kata ten didajen pistou logou, hina dynatos e kai parakalein en te didaskalia te hygiainouse kai tous antilegontas elegjein.
9 adherido a la palabra fiel según la enseñanza, para que sea poderoso tanto para exhortar en la enseñanza sana como para refutar a los contradictores.
10 Εἰσὶν γὰρ πολλοὶ [καὶ] ἀνυπότακτοι, ματαιολόγοι καὶ φρεναπάται, μάλιστα οἱ ἐκ τῆς περιτομῆς,
10 Eisin gar polloi [kai] anypotaktoi, mataiologoi kai frenapatai, malista oi ek tes peritomes,
10 Porque muchos son insubordinados, habladores vacíos y engañadores de mentes, especialmente los de la circuncisión,
11 οὓς δεῖ ἐπιστομίζειν, οἵτινες ὅλους οἴκους ἀνατρέπουσιν διδάσκοντες ἃ μὴ δεῖ αἰσχροῦ κέρδους χάριν.
11 ous dei epistomizein, oitines holous oikous anatrepousin didaskontes ha me dei aisjrou kerdous jarin.
11 a quienes es necesario silenciar, los cuales subvierten casas enteras enseñando lo que no es necesario por ganancia vergonzosa.
12 εἶπέν τις ἐξ αὐτῶν, ἴδιος αὐτῶν προφήτης, Κρῆτες ἀεὶ ψεῦσται, κακὰ θηρία, γαστέρες ἀργαί.
12 eipen tis ex auton, idios auton profetes, Kretes aei pseustai, kaka theria, gasteres argai.
12 Dijo alguno de ellos, un declarante propio de ellos: “Cretenses, siempre mentirosos, bestias malas, vientres ociosos”.
13 ἡ μαρτυρία αὕτη ἐστὶν ἀληθής. δι’ ἣν αἰτίαν ἔλεγχε αὐτοὺς ἀποτόμως, ἵνα ὑγιαίνωσιν ἐν τῇ πίστει,
13 he martyria aute estin alethes. di’ hen aitian elegje autous apotomos, hina hygiainosin en te pistei,
13 Este testimonio es verdadero. Por esta causa, refútalos cortantemente, para que estén sanos en la fe,
14 μὴ προσέχοντες Ἰουδαϊκοῖς μύθοις καὶ ἐντολαῖς ἀνθρώπων ἀποστρεφομένων τὴν ἀλήθειαν.
14 me prosejontes Ioudaikois mythois kai entolais anthropon apostrefomenon ten aletheian.
14 no prestando atención a mitos judaicos ni a mandatos de hombres que se apartan de la verdad.
15 πάντα καθαρὰ τοῖς καθαροῖς· τοῖς δὲ μεμιαμμένοις καὶ ἀπίστοις οὐδὲν καθαρόν, ἀλλὰ μεμίανται αὐτῶν καὶ ὁ νοῦς καὶ ἡ συνείδησις.
15 panta kathara tois katharois. tois de memiammenois kai apistois ouden katharon, alla memiantai auton kai ho nous kai he syneidesis.
15 Todo es puro para los puros; pero para los contaminados y no creyentes, nada es puro, sino que están contaminados tanto su mente como su conciencia.
16 θεὸν ὁμολογοῦσιν εἰδέναι, τοῖς δὲ ἔργοις ἀρνοῦνται, βδελυκτοὶ ὄντες καὶ ἀπειθεῖς καὶ πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἀδόκιμοι.
16 theon homologousin eidenai, tois de ergois arnountai, bdelyktoi ontes kai apeitheis kai pros pan ergon agathon adokimoi.
16 A Elohim declaran conocer, pero en las obras lo niegan, siendo abominables y desobedientes y reprobados para toda obra buena.
1 Σὺ δὲ λάλει ἃ πρέπει τῇ ὑγιαινούσῃ διδασκαλίᾳ.
1 Sy de lalei ha prepei te hygiainouse didaskalia.
1 Tú, pues, habla lo que corresponde a la enseñanza sana.
2 πρεσβύτας νηφαλίους εἶναι, σεμνούς, σώφρονας, ὑγιαίνοντας τῇ πίστει, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ.
2 presbytas nefalious einai, semnous, sofronas, hygiainontas te pistei, te agape, te hypomone.
2 A ancianos, ser sobrios, dignos, prudentes, sanos en la fe, en el amor, en la paciencia.
3 πρεσβύτιδας ὡσαύτως ἐν καταστήματι ἱεροπρεπεῖς, μὴ διαβόλους μὴ οἴνῳ πολλῷ δεδουλωμένας, καλοδιδασκάλους,
3 presbytidas hosautos en katastemati hieroprepeis, me diabolous me oino pollo dedoulomenas, kalodidaskalous,
3 A ancianas, igualmente, en conducta venerable, no calumniadoras, no esclavizadas a mucho vino, maestras de lo bueno,
4 ἵνα σωφρονίζωσιν τὰς νέας φιλάνδρους εἶναι, φιλοτέκνους,
4 hina sofronizosin tas neas filandrous einai, filoteknous,
4 para que enseñen a las jóvenes a ser amantes de sus esposos, amantes de sus hijos,
5 σώφρονας, ἁγνάς, οἰκουργούς ἀγαθάς, ὑποτασσομένας τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν, ἵνα μὴ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ βλασφημῆται.
5 sofronas, hagnas, oikourgous agathas, hypotassomenas tois idiois andrasin, hina me ho logos tou theou blasfemetai.
5 prudentes, puras, buenas trabajadoras en casa, sometidas a sus propios esposos, para que la palabra de Elohim no sea blasfemada.
6 τοὺς νεωτέρους ὡσαύτως παρακάλει σωφρονεῖν·
6 tous neoterous hosautos parakalei sofronein.
6 A los más jóvenes, igualmente, exhórtalos a ser prudentes;
7 περὶ πάντα σεαυτὸν παρεχόμενος τύπον καλῶν ἔργων, ἐν τῇ διδασκαλίᾳ ἀφθορίαν, σεμνότητα,
7 peri panta seauton parejomenos typon kalon ergon, en te didaskalia afthorian, semnoteta,
7 en todo, preséntate tú mismo como modelo de obras buenas, en la enseñanza con incorrupción, dignidad,
8 λόγον ὑγιῆ ἀκατάγνωστον, ἵνα ὁ ἐξ ἐναντίας ἐντραπῇ μηδὲν ἔχων λέγειν περὶ ἡμῶν φαῦλον.
8 logon hygie akatagnoston, hina ho ex enantias entrape meden ejon legein peri hemon faulon.
8 palabra sana e irreprochable, para que el adversario se avergüence, no teniendo nada vil que decir acerca de nosotros.
9 δούλους ἰδίοις δεσπόταις ὑποτάσσεσθαι ἐν πᾶσιν, εὐαρέστους εἶναι, μὴ ἀντιλέγοντας,
9 doulous idiois despotais hypotassesthai en pasin, euarestous einai, me antilegontas,
9 A esclavos, someterse en todo a sus propios amos, ser agradables, no contradiciendo,
10 μὴ νοσφιζομένους, ἀλλὰ πᾶσαν πίστιν ἐνδεικνυμένους ἀγαθήν, ἵνα τὴν διδασκαλίαν τὴν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν θεοῦ κοσμῶσιν ἐν πᾶσιν.
10 me nosfizomenous, alla pasan pistin endeiknymenous agathen, hina ten didaskalian ten tou soteros hemon theou kosmosin en pasin.
10 no apropiándose indebidamente, sino mostrando toda buena fidelidad, para que adornen en todo la enseñanza del salvador de nosotros, Elohim.
11 Ἐπεφάνη γὰρ ἡ χάρις τοῦ θεοῦ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις,
11 Epefane gar he jaris tou theou soterios pasin anthropois,
11 Porque apareció la gracia de Elohim, salvadora para todos los hombres,
12 παιδεύουσα ἡμᾶς ἵνα ἀρνησάμενοι τὴν ἀσέβειαν καὶ τὰς κοσμικὰς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰῶνι,
12 paideuousa hemas hina arnesamenoi ten asebeian kai tas kosmikas epithymias sofronos kai dikaios kai eusebos zesomen en to nyn aioni,
12 educándonos para que, habiendo renunciado a la impiedad y a los deseos mundanos, vivamos prudentemente, justamente y piadosamente en el presente siglo,
13 προσδεχόμενοι τὴν μακαρίαν ἐλπίδα καὶ ἐπιφάνειαν τῆς δόξης τοῦ μεγάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ,
13 prosdejomenoi ten makarian elpida kai epifaneian tes doxes tou megalou theou kai soteros hemon Iesou Jristou,
13 aguardando la bienaventurada esperanza y la aparición de la gloria del gran Elohim y de [el] salvador de nosotros, Iehoshúa haMashíaj,
14 ὃς ἔδωκεν ἑαυτὸν ὑπὲρ ἡμῶν ἵνα λυτρώσηται ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἀνομίας καὶ καθαρίσῃ ἑαυτῷ λαὸν περιούσιον, ζηλωτὴν καλῶν ἔργων.
14 hos edoken heauton hyper hemon hina lytrosetai hemas apo pases anomias kai katharise heauto laon periousion, zeloten kalon ergon.
14 quien se dio a sí mismo por nosotros para que nos redima de toda iniquidad y purifique para sí un pueblo de su propiedad, celoso de obras buenas.
15 Ταῦτα λάλει καὶ παρακάλει καὶ ἔλεγχε μετὰ πάσης ἐπιταγῆς· μηδείς σου περιφρονείτω.
15 Tauta lalei kai parakalei kai elegje meta pases epitages. medeis sou perifroneito.
15 Esto habla, exhorta y reprende con toda autoridad; que nadie te desprecie.
1 Ὑπομίμνῃσκε αὐτοὺς ἀρχαῖς ἐξουσίαις ὑποτάσσεσθαι, πειθαρχεῖν, πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἑτοίμους εἶναι,
1 Hypomimneske autous arjais exousiais hypotassesthai, peitharjein, pros pan ergon agathon hetoimous einai,
1 Recuerdales someterse a [las] gobiernos y autoridades, obedecer, estar listos para toda obra buena,
2 μηδένα βλασφημεῖν, ἀμάχους εἶναι, ἐπιεικεῖς, πᾶσαν ἐνδεικνυμένους πραΰτητα πρὸς πάντας ἀνθρώπους.
2 medena blasfemein, amajous einai, epieikeis, pasan endeiknymenous prauteta pros pantas anthropous.
2 no blasfemar a nadie, no ser pendencieros, ser moderados, mostrando toda mansedumbre hacia todos los hombres.
3 Ἦμεν γάρ ποτε καὶ ἡμεῖς ἀνόητοι, ἀπειθεῖς, πλανώμενοι, δουλεύοντες ἐπιθυμίαις καὶ ἡδοναῖς ποικίλαις, ἐν κακίᾳ καὶ φθόνῳ διάγοντες, στυγητοί, μισοῦντες ἀλλήλους.
3 Emen gar pote kai hemeis anoetoi, apeitheis, planomenoi, douleuontes epithymiais kai hedonais poikilais, en kakia kai fthono diagontes, stygetoi, misountes allelous.
3 Porque también nosotros éramos en otro tiempo insensatos, desobedientes, errantes, sirviendo a deseos y placeres variados, viviendo en malicia y envidia, odiosos, odiándonos unos a otros.
4 ὅτε δὲ ἡ χρηστότης καὶ ἡ φιλανθρωπία ἐπεφάνη τοῦ σωτῆρος ἡμῶν θεοῦ,
4 hote de he jrestotes kai he filanthropia epefane tou soteros hemon theou,
4 Pero cuando la virtuosa bondad y el amor al hombre de nuestro salvador, Elohim, fue manifestada,
5 οὐκ ἐξ ἔργων τῶν ἐν δικαιοσύνῃ ἃ ἐποιήσαμεν ἡμεῖς ἀλλὰ κατὰ τὸ αὐτοῦ ἔλεος ἔσωσεν ἡμᾶς διὰ λουτροῦ παλιγγενεσίας καὶ ἀνακαινώσεως πνεύματος ἁγίου,
5 ouk ex ergon ton en dikaiosyne ha epoiesamen hemeis alla kata to autou eleos esosen hemas dia loutrou paliggenesias kai anakainoseos pneumatos hagiou,
5 no por las obras en justicia que nosotros hicimos, sino según su misericordia nos salvó por medio del lavamiento de regeneración y renovación de la rúaj haqódesh,
6 οὗ ἐξέχεεν ἐφ’ ἡμᾶς πλουσίως διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν,
6 ou exejeen ef’ hemas plousios dia Iesou Jristou tou soteros hemon,
6 el cual derramó abundantemente sobre nosotros por medio de Iehoshúa haMashíaj, el salvador de nosotros,
7 ἵνα δικαιωθέντες τῇ ἐκείνου χάριτι κληρονόμοι γενηθῶμεν κατ’ ἐλπίδα ζωῆς αἰωνίου.
7 hina dikaiothentes te ekeinou jariti kleronomoi genethomen kat’ elpida zoes aioniou.
7 para que, justificados por su gracia, llegáramos a ser herederos según la esperanza de vida eterna.
8 Πιστὸς ὁ λόγος, καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσιν καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες θεῷ. ταῦτά ἐστιν καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις·
8 Pistos ho logos, kai peri touton boulomai se diabebaiousthai, hina frontizosin kalon ergon proistasthai oi pepisteukotes theo. tauta estin kala kai ofelima tois anthropois.
8 Fiel es la palabra, y acerca de estas cosas quiero que tú confirmes, para que los que han creído en Elohim se preocupen de destacarse en buenas obras. Estas cosas son buenas y útiles a los hombres;
9 μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιΐστασο, εἰσὶν γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι.
9 moras de zeteseis kai genealogias kai ereis kai majas nomikas periistaso, eisin gar anofeleis kai mataioi.
9 pero evita cuestiones necias, genealogías, contiendas y peleas legales, pues son inútiles y vanas.
10 αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ,
10 airetikon anthropon meta mian kai deuteran nouthesian paraitou,
10 A un hombre disidente, después de una primera y segunda amonestación, rechaza,
11 εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει, ὢν αὐτοκατάκριτος.
11 eidos hoti exestraptai ho toioutos kai hamartanei, on autokatakritos.
11 sabiendo que tal hombre se ha pervertido y peca, estando autocondenado.
12 Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρὸς σὲ ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν, ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι.
12 HOtan pempso Arteman pros se e Tyjikon, spoudason elthein pros me eis Nikopolin, ekei gar kekrika parajeimasai.
12 Cuando envíe a Artemas o a Tíquico hacia ti, apresúrate a venir a mí a Nicópolis, pues allí he decidido pasar el invierno.
13 Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλῶν σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ.
13 Zenan ton nomikon kai Apollon spoudaios propempson, hina meden autois leipe.
13 A Zenas, el jurista, y a Apolos despídelos con diligencia, para que nada les falte.
14 μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι.
14 manthanetosan de kai oi hemeteroi kalon ergon proistasthai eis tas anagkaias jreias, hina me osin akarpoi.
14 Que los nuestros también aprendan a destacarse en buenas obras para las necesidades imprescindibles, para que no sean infructuosos.
15 Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. Ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν.
15 Aspazontai se oi met’ emou pantes. Aspasai tous filountas hemas en pistei. he jaris meta panton hymon.
15 Todos los que están conmigo te saludan. Saluda a los que nos aman en la fe. La gracia sea con todos ustedes.